Rusya’nın petrol ihracatından elde ettiği gelirin artmasına rağmen Ukrayna’ya yaptırımların etkisi devam ediyor

Rusya, Ukrayna’nın işgaline karşı G7 ve AB tarafından uygulanan petrol fiyat tavanına rağmen bu yıl petrol ihracatından daha yüksek gelir elde etmesi bekleniyor. Ancak bu durum, Rusya’nın petrol endüstrisinin karşı karşıya olduğu zorlukları gizlemiyor. Rusya, Batı sigortası olmadan petrolünün büyük bir kısmını denizaşırı ülkelere taşımak zorunda kalıyor. Ayrıca yurt içinde dizel sıkıntısı yaşayan Rusya, yakıt ihracatını kısıtlamak zorunda kalıyor.

Rusya’nın petrol ihracatından elde ettiği gelirin artmasının nedeni, küresel piyasalarda petrol fiyatlarının yükselmesi. Financial Times’ın aktardığı nakliye verilerinin analizi, Ural ham petrolünün varil başına 79 dolara yakın bir seviyede işlem gördüğünü ve Uzak Doğu harmanı ESPO’nun varil başına 88 doların üzerinde işlem gördüğünü gösteriyor.

Rusya’nın petrol ihracatının büyük bir kısmını Batı sigortası olmadan taşıması, G7 ve AB’nin Ukrayna’ya yaptırım olarak uyguladığı fiyat tavanının etkisini azaltıyor. Bu tavan, Rus ham petrolünün varil başına 60 dolardan fazla satılmasını engellemeyi amaçlıyor. Ancak FT, Kiev Ekonomi Okulu’nun, G7 ve AB fiyat tavanının aşılması sayesinde Rusya’nın petrol ihracatından elde ettiği gelirin bu yıl 15 milyar dolar artacağını tahmin ettiğini belirtiyor.

Rusya, fiyat tavanını aşmak için Çinli ve Hintli sigortacılarla işbirliği yapıyor. Ayrıca “karanlık filo” olarak adlandırılan tankerler, Batılı şirketlerin katılımı olmadan Rus ham petrolünü dünyanın dört bir yanına taşımak üzere inşa ediliyor. Bu tankerler, Batılı uydu izleme sistemlerinden kaçmak için transponderlerini kapatıyor ya da sahte sinyaller gönderiyor.

Bütün bunlara rağmen fiyat tavanı ve yaptırım rejimi, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana önemli bir etki yarattı ve Rusya’ya Şubat 2022’den bu yana tahmini 100 milyar dolarlık petrol ihracatına mal oldu. ABD Hazine Bakanlığı yetkilileri, tavan fiyat politikasının enerji piyasalarının istikrarına yardımcı olurken Rusya’nın gelirlerini kısıtlama yönündeki ikiz hedeflerine ulaştığından emin olduklarını söylediler.

Rusya’nın petrol endüstrisinin sorunları ihracat zorluklarından daha da öteye gidiyor; yurt içi dizel sıkıntısı Kremlin’i ülkeden yakıt ihracatını kısıtlamaya zorluyor. Rusya’da dizel fiyatları son aylarda rekor seviyelere ulaştı ve hükümet, arz-talep dengesini sağlamak için vergi indirimleri ve ihracat kotaları gibi önlemler aldı. Ancak bu önlemler de dizel sıkıntısını tamamen çözmeye yetmedi.

Rusya’nın petrol endüstrisi, hem küresel hem de yerel baskılarla mücadele etmek zorunda. Ukrayna’ya yönelik saldırısının bedelini ödemeye devam eden Rusya, petrol ihracatından elde ettiği gelirin artmasına rağmen, uzun vadede petrol endüstrisinin rekabet gücünü ve sürdürülebilirliğini tehlikeye atıyor.