Türkiye Merkez Bankası Faiz Oranını Yüzde 30’a Çıkardı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 21 Eylül’de gösterge bir hafta vadeli repo faiz oranını 500 baz puan artırarak yüzde 30’a yükseltti. Bu, Merkez Bankası’nın Başkan Hafize Gaye Erkan yönetimi altında art arda dördüncü faiz artırımı oldu. Bu kararla birlikte, Türkiye’nin borçlanma maliyetleri Eylül 2003’ten bu yana en yüksek seviyesine çıktı.

Faiz Artırımının Nedenleri

Merkez Bankası, faiz artırımı kararının, enflasyondaki düşüşün bir an önce sağlanması, enflasyon beklentilerinin sabitlenmesi ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması amacıyla parasal sıkılaştırma sürecinin devam ettirilmesini amaçladığını ifade etti.

Türkiye’de enflasyon, Ağustos ayında yüzde 59,39 ile tarihi zirvesine ulaştı. Bu, hedeflenen yüzde 5’in çok üzerinde bir seviye. Enflasyonun yüksek seyretmesinin nedenleri arasında, kur baskısı, enerji fiyatlarındaki artış, talep koşulları ve gıda arzındaki sorunlar sayılabilir.

Merkez Bankası, enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmanın gerektiği zaman ve ölçüde kademeli olarak güçlendirileceğini de sözlerine ekledi. Ayrıca, maliye politikasının da enflasyonla mücadelede destekleyici olması gerektiğini vurguladı.

Faiz Artırımının Sonuçları

Faiz artırımı kararı, piyasalar tarafından olumlu karşılandı. Türk Lirası, karar sonrasında dolar karşısında yaklaşık yüzde 2 değer kazandı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi de yüzde 1,5 yükseldi.

Faiz artırımının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ise tartışmalı. Bazı uzmanlar, faiz artırımının kredi maliyetlerini artırarak tüketim ve yatırım harcamalarını azaltacağını ve böylece büyümeyi yavaşlatacağını savunuyor. Diğer uzmanlar ise, faiz artırımının enflasyonu düşürerek reel gelirleri artıracağını ve güveni sağlayacağını, dolayısıyla büyümeyi destekleyeceğini iddia ediyor.

Faiz artırımının gelecekteki seyrine ilişkin ise farklı beklentiler var. Trading Economics’in küresel makro modelleri ve analistlerin beklentilerine göre Türkiye’de faiz oranının bu çeyrek sonunda yüzde 30,00 olması bekleniyor. Ekonometrik modellerimize göre uzun vadede Türkiye Faiz Oranının 2024 yılında yüzde 15,00, 2025 yılında ise yüzde 12,00 civarında seyretmesi öngörülüyor.

Türkiye’de Faiz Oranı 1990’dan 2023’e kadar ortalama yüzde 57,72 olup, 1994 yılının Mart ayında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan yüzde 500’e, 2013 yılının Mayıs ayında ise yüzde 4,50 ile rekor düşük seviyesine ulaştı.