Yüksek Faiz ve Sıcak Para Girişi ile Döviz Kurlarındaki Son Gelişmeler

Yerel seçimlerin hemen öncesinde, 29 Mart’ta gösterge dolar kuru 32,34 TL seviyesindeyken, seçimlerin ardından 32,25 TL seviyesine gerileyerek haftayı kapattı. Bu dönemde döviz kurlarında sınırlı bir düşüş yaşandı. Yüksek faiz oranları, yerleşiklerin dövizden Türk Lirası’na (TL) geçişini ve yabancı sıcak para girişlerini tetikledi. Bu durum, kurdaki düşüşü sınırlı da olsa sağladı.

TCMB’nin Rekor Döviz Alımları

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), seçimlerin ardından döviz kurundaki düşüşü sınırlamak ve rezerv biriktirmek amacıyla 13,9 milyar dolarlık rekor döviz alımları gerçekleştirdi. Ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara’nın hesaplamalarına göre, TCMB, seçimden önceki 13 haftada nette 31,8 milyar dolarlık döviz satarken, seçim sonrası altı haftada nette toplam 37,5 milyar dolarlık döviz satın aldı. Bu alımlar, TL’nin fazla değerlenmesini önlerken, rezerv birikimine de katkı sağladı.

Yüksek Faiz Oranlarının Etkisi

TL’de yüzde 50 seviyesine ulaşan yüksek faiz oranları, yabancı sıcak para girişlerini artırarak kısa vadede rahatlama sağladı. Yabancı yatırımcılar, düşük faizli döviz borçlanarak yüksek faizli TL’ye yatırım yaparak kısa vadede yüksek kazançlar elde etti. Ancak, bu durumun orta vadede döviz kurunda tekrar yükseliş riski oluşturabileceği belirtiliyor.

Yabancı Sıcak Para ve Döviz Kredi Artışı

Seçim sonrasındaki altı haftalık dönemde yabancıların swap kanalından Türkiye’ye girişleri yaklaşık 15,8 milyar dolar, hisse ve tahvil kanalından girişleri ise 5,1 milyar dolar oldu. Aynı dönemde yerleşiklerin yabancı para mevduat düşüşü 11,8 milyar dolar olurken döviz kredi artışı 8,4 milyar dolar olarak kaydedildi. İhracat geliri olan firmalar, döviz kurlarındaki yatay seyir nedeniyle döviz kredisi kullanmaya yöneldi.

TCMB Rezervlerindeki Artış

29 Mart-10 Mayıs arasındaki dönemde TCMB’nin brüt rezervi 11,3 milyar dolar, net rezervi 15,4 milyar dolar ve swap hariç net rezervi 41,9 milyar dolar arttı. Geçen hafta ise brüt rezerv 7,5 milyar dolar, net rezerv 9,8 milyar dolar, swap hariç net rezerv ise 15,2 milyar dolar artış gösterdi. Böylece TCMB’nin brüt rezervi 134,4 milyar dolara, net rezervi 30,9 milyar dolara ve swap hariç net rezervi -23,6 milyar dolara yükseldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Faiz Politikası Değişikliği

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Kasım 2021 tarihinde katıldığı televizyon programında “faiz sebep enflasyon sonuç” tezini savunarak, yüksek faiz vererek sıcak para çekme politikasını eleştirmişti. Ancak, Mayıs 2023 seçimlerinin ardından ekonomiyi kurtarması için Mehmet Şimşek’e görev verildi ve yüksek faiz politikasına geçiş yapıldı. Şimşek’in uyguladığı yüksek faiz politikası, beklenen sıcak para girişini sağladı.

Döviz Kurlarındaki Güncel Durum

18 Mayıs 2024 itibarıyla döviz kurlarındaki son durum aşağıdaki gibidir:

• Amerikan Doları: Alış 30,7568 TL, Satış 33,3227 TL, Değişim %0,2
• Euro: Alış 33,5139 TL, Satış 36,1528 TL, Değişim %0,18
• Gram Altın: Alış 2.386,022 TL, Satış 2.591,46 TL, Değişim %0,46
• İngiliz Sterlini: Alış 39,1795 TL, Satış 42,2453 TL, Değişim %0,34
• Avustralya Doları: Alış 20,5573 TL, Satış 22,3514 TL, Değişim %0,44
• Danimarka Kronu: Alış 4,4684 TL, Satış 4,8682 TL, Değişim %0,24
• İsveç Kronu: Alış 2,8451 TL, Satış 3,1373 TL, Değişim %0,25
• İsviçre Frangı: Alış 33,9555 TL, Satış 36,5826 TL, Değişim %0,16
• Japon Yeni: Alış 0,1972 TL, Satış 0,2144 TL, Değişim %0,08
• Kanada Doları: Alış 22,5949 TL, Satış 24,524 TL, Değişim %0,3

Yüksek faiz oranları ve sıcak para girişlerinin döviz kurları üzerindeki etkisi, TCMB’nin rezerv birikimi ve döviz alımları ile birlikte döviz piyasasında belirleyici rol oynamaya devam ediyor. Önümüzdeki dönemde kurdaki hareketlerin ve TCMB’nin politikalarının piyasalar üzerindeki etkilerini yakından takip etmeye devam edeceğiz.